Cơ chế Tín chỉ chung (JCM) là cơ chế Nhật Bản đề xuất đối với các quốc gia đang phát triển nhằm thúc đẩy việc chuyển giao và phổ biến các công nghệ phát thải các-bon thấp để hướng tới tăng trưởng xanh ở nước sở tại và hỗ trợ thực hiện cam kết quốc tế về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính của Nhật Bản.
Mục đích của Cơ chế tín chỉ chung JCM
– Phổ biến công nghệ, sản phẩm, hệ thống, dịch vụ, cơ sở hạ tầng carbon thấp của Nhật Bản, góp phần phát triển bền vững tại các nước đang phát triển;
– Đóng góp giảm phát thải khí nhà kính định lượng thông qua hành động giảm thiểu ở các nước đang phát triển và đạt được các mục tiêu giảm phát thải của các nước phát triển (Nhật Bản).
– Đóng góp vào mục tiêu của UNFCCC về giảm phát thải toàn cầu.
Giai đoạn đầu JCM hoạt động theo cơ chế không chuyển nhượng tín chỉ. Bên cạnh đó, Nhật Bản và các nước đối tác đang tiếp tục thảo luận để chuyển đổi sang cơ chế chuyển nhượng tín chỉ trong thời gian sớm nhất có thể. JCM hướng đến mục tiêu có đóng góp cụ thể cho những nỗ lực thích ứng tại các nước đang phát triển khi JCM chuyển sang cơ chế chuyển nhượng tín chỉ. JCM có hiệu lực cho đến khi khuôn khổ quốc tế mới theo UNFCCC có hiệu lực.
Cơ chế tài chính cho các dự án JCM:
Chính phủ Nhật Bản choCơ chế tín chỉ chung JCM
– Bộ Môi trường Nhật Bản (MOEJ): có thể lên tới 50% vốn đầu tư cho công nghệ;
– Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật bản (METI) và NEDO: 100% vốn đầu tư cho công nghệ, nhưng phải mua lại sau thời gian thí điểm hoặc trình diễn của dự án (3 năm) với mức chiết khấu thông thường (mức chiết khấu 23%);
Các cơ chế tài chính khác choCơ chế tín chỉ chung JCM
– Quỹ Nhật Bản cho Cơ chế JCM (JFJCM): Cung cấp tài chính cho các dự án áp dụng công nghệ phát thải thấp tiên tiến
– Quỹ mở rộng công nghệ phát thải thấp: Hỗ trợ tài chính dành cho các dự án JCM đang phối hợp với các dự án khác do JICA hoặc cơ quan Nhật bản tài trợ để tăng hiệu quả giảm phát thải khí nhà kính.
Hiện nay, đã có 14 quốc gia tham gia vào Cơ chế JCM trên thế giới. Việt Nam là quốc gia thứ 6 ký Bản ghi nhớ hợp tác về Tăng trưởng các-bon thấp giữa Việt Nam và Nhật Bản (ngày 02 tháng 7 năm 2013) nhằm triển khai thực hiện Cơ chế JCM.
Để giúp Chính phủ Việt Nam và Nhật Bản triển khai Cơ chế JCM, hai Bên đã thành lập Ủy ban Hỗn hợp (UBHH) gồm đại diện của Việt Nam và Nhật Bản nhằm chỉ đạo, điều phối và quản lý các hoạt động thực hiện JCM theo Bản ghi nhớ hợp tác về Tăng trưởng các-bon thấp giữa Việt Nam và Nhật Bản. Thành viên của UBHH gồm các đại diện của Việt Nam và Nhật Bản. Đứng đầu UBHH gồm 02 đồng chủ tịch là đại diện của Việt Nam và Nhật Bản. Phía Việt Nam, các thành viên tham gia UBHH gồm đồng chủ tịch là Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường và các đại diện của các Bộ ngành có liên quan.
Để giúp việc cho Uỷ ban Hỗn hợp, hai Bên đã thành lập Tổ Thư ký. Phía Việt Nam, Tổ thư ký bao gồm một số cán bộ của Cục Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu, Bộ Tài nguyên và Môi trường. Tổ Thư ký thực hiện các thủ tục hành chính liên quan tới dự án JCM.
Dự án JCM là dự án được thực hiện trên lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có mục tiêu cắt giảm phát thải hoặc tăng cường hấp thụ khí nhà kính để hỗ trợ thực hiện cam kết quốc tế về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính của Nhật Bản và phù hợp với điều kiện quốc gia của Việt Nam. Dự án được công nhận là dự án JCM khi được UBHH phê duyệt. Dự án “Lái xe sinh thái thông qua sử dụng bộ đo tốc độ điện tử” là dự án đầu tiên được đăng ký thành công theo Cơ chế JCM tại Việt Nam.
